Larnaka (gr. Λάρνακα, daw. Kition) – miasto w Republice Cypryjskiej, na południowo-wschodnim wybrzeżu wyspy. Stanowi ośrodek administracyjny
dystryktu Larnaka. Najważniejsza część Larnaki to plaża z promenadą wzdłuż wybrzeża i aleja, na której znajduje się mnówsto restauracji, barów, sklepów i hoteli. Całe życie towarzyskie właśnie skupia się przy plaży, która jest piaszczysta (glina !!!) i płaska, tworząc szeroką i długą przez całe miasto wybrzeże do aktywnej rekreacji.
Oczywiście Larnaka to najlepszy wybór, na pobyt, jeśli lecimy na Cypr, właśnie na lotnisko w Larnace, które jest oddalone od centum jedynie 12 km, więc można łatwo dostać się do miasta komunikacją miejską lub nawet taksówką za 15 eur.
To dobry wybór dla rodzin z dziećmi, ponieważ plaża jest płaska, piaszczysta (mułowata) i jest doskonałym miejscem do zabawy dla dzieci. Nie spodziewajmy się, że w Larnace mamy piękną kryształową wodę morską, która znajduje się w okolicy Pafos, Ayia Napa i Protaras. Tutaj w Larnace plaża jest zamulona, to nie piasek, to bardziej muł, albo ziemia. Sama Larnaka, też nie jest bardzo turystyczna, to miasto, które może przytłaczać wieloma kamienicami w złym stanie, pustostanami, dlatego warto nas zapytać, jaką lokalizację wybrać na pobyt w Larnaca, a w szczególności, jaki hotel, gdzie położony, i czy jest dobrze skomunikowany, i czy leży przy plaży, czy też w dzielnicy miejskiej, która dla wielu tuystów może przytłaczać, a chodzi przecież o miły i wspaniały pobyt na Cyprze.
Dzielnice Larnaki: Skala, Prodromos, Faneromeni, Drosia, Kamares, Vergina i Agioi Anargyroi.
W pobliżu Larnaki, około 12 km, za miastem znajduje się
główny port lotniczy Cypru. W starożytności Larnakę nazywała się
Kition. Jest to trzecie co do wielkości miasto Cypru.
Współczesna nazwa miasta pochodzi od greckiego słowa λάρναξ
larnaks, oznaczającego naczynie, pojemnik lub sarkofag służące do przechowywania doczesnych szczątków zmarłego. Tutaj miał bowiem zostać pochowany
św. Łazarz, który po wskrzeszeniu przez Jezusa trafił na Cypr, gdzie został założycielem miejscowej gminy chrześcijańskiej. Na miejscu jego grobu wznosi się najsłynniejszy zabytek miasta,
kościół Ajos Lazaros z IX wieku.
Według historyków i archeologów larnaks, czyli sarkofag związany jest z licznymi sarkofagami wokół Larnaki, w ilości ponad 3000.
W pobliżu Larnaki znajduje się
meczet Hala Sultan, jedno z najświętszych miejsc islamu. Znajduje się tam
grób ciotki Mahometa, Umm Haram. Meczet położony jest w otoczeniu słonego jeziora, na którym żyją od listopada do końca kwietnia flamingi, które właśnie zimują na Cyprze. Dlatego zima jest doskonałym czasem, aby móc obserwować te piękna ptaki w pełni i w zasadzie w dużych stadach.
Larnaka jest znana z palmowego wybrzeża, zwanego również
plażą Finikoudes (gr. Φινικούδες),
plaży Makenzie, a także z
kościoła św. Łazarza,
meczetu Hala Sultan Tekke,
akweduktu Kamares i
zamku Larnaka. Larnaka została zbudowana na ruinach starożytnego
Kition, które było miejscem urodzenia stoickiego filozofa
Zenona z Kition.
Larnaka posiada również port morski z przemysłem stoczniowym, głównie przeładunkami kontenerowców, marinę turystyczną i malutki port rybacki z targiem ze świeżymi owocami morza.
Dawne miasto-królestwo
Kition zostało pierwotnie założone w XIII wieku p.n.e. Z tego okresu pochodzi wspaniała kolekcja przedmiotów osobistych, ceramika, nowe formy architektoniczne, które związana są z rozwojem kultury Achajów i pierwszych greckich kolonistów, w szczególności, tych wracających z podbitej Troji. W tym samym czasie Fenicjanie osiedlili się też w Kition. Na stanowiskach archeologicznych w
Kition znaleziono pozostałości pochodzące z XIII wieku p.n.e. Około 1000 r. p.n.e.
Kition zostało przebudowane przez Fenicjan i stało się następnie centrum kultury fenickiej. Pozostałości stanowisk obejmują mury cyklopowe i kompleks pięciu świątyń oraz port morski.
Kition w okresie starożytnym było zdobywane przez szereg mcarstw w regionie, i tak przez Imperium Asyryjskie, a następnie przez Egipt. Podobnie jak większość miast cypryjskich,
Kition należało do Imperium Perskiego i Achemenidów. W 450 r. p.n.e. ateński generał Cimon zginął na morzu, wspierając militarnie bunt przeciwko perskim rządom na Cyprze. Na łożu śmierci nalegał na swoich oficerów, aby ukryli jego śmierć zarówno przed sojusznikami, jak i Persami. Z tego okresu pochodzi na północy Cypru wspaniały
pałac Vouni. Jednak Persowie zagościli na Cyprze jedynie 150 lat, a większość zbudowanej przez nich architektuy zostało całkowicie zniszczone, Persowie nie cieszyli się zbytnio poparciem ze strony Greków, którzy dążyli, aby wygnać wrogów z Cypru.
Jednak największe szkody przyniosły trzęsienia ziemi, które nawiedziły Larnakę w 76 r n.e., a także w 322 r n.e. i 342 r. n.e. która przyczyniły się do zniszczenia
Kition, zamulenia portu, którego czynnikami były właśnie trzęsienia ziemi, wylesianie, a także nadmierny wypas owiec, kóz i bydła.
Port handlowy w Larnace rozwinął się w czasach średniowiecza, również w
okresie osmańskim stanowił ważny port, a w
czasach kolonii brytyjskiej służył jako jeden z ważniejszych portów przeładunkowych na Cyprze.
Okupacja osmańska przyniosła zaludnienie Larnaki ludnością pochodzenia tureckiego, tak więc za czasów tureckich powstał
akwedut Kamares zbudowany w 1747, doprowadzając wodę do miasta ze źródła oddalonego o około 10 kilometrów od miasta.
Jezioro Słone w pobliżu Larnaki wypełnia się wodą w sezonie zimowym i odwiedzają je
stada flamingów, które przebywają tutaj od listopada do końca kwietnia. Zazwyczaj jezioro słone wysycha latem, tworząc krystaliczną solną powierzchnię, po której można latem spacerować. W przeszłości dawało dobrej jakości sól zeskrobaną z wysuszonej powierzchni. Sól z jeziora jest obecnie uważana za niezdatną do spożycia.
Do zabytków miasta Larnaka należą:
Kościół św. Łazarza, K
atakumby Kościoła Faneromenów, Hala Sultan Tekke, Akwedukt Kamares i Fort Zamek Larnaka.
Larnka bogata jest w zbiory muzealne: Muzeum Archeologiczne Larnaki, Pierides Muzeum, Muzuem Bizantyjskie pod wezwaniem św. Łazarza, Mzuem Miejskie Kallinikeio Athienou, Muzuem Średniowiecza, Miejskie Muzuem Natury, Miejskie Muzuem Historycznych Archiwów, Muzuem Folklor Kostas Kaimakliotis - Aradippou, Muzeum Medycyn Kyriazis i
Muzeum Michela Platini.
Tak zwana „
Foinikoudes” to promenada wzdłuż Alei Ateńskiej nad brzegiem morza. Po obu jej stronach ciągnie się rząd palm. To także miejsce wielu organizowanych imprez i targów w Larnace. Miejsce najbardziej żyjące przez cały rok.
Popiersie Ateńczyka Kimona stoi na promenadzie
Foinikoudes, a na cokole znajduje się cytat odnoszący się do niego: „Nawet po śmierci zwyciężył” (gr. „Kαι νεκρός ενίκα”). Marmurowe popiersie Zenona stoi na skrzyżowaniu dróg w pobliżu Amerykańskiej Akademii. Zenon urodził się w Kition w 334 r. p.n.e. Po studiach filozoficznych w Atenach założył słynną stoicką szkołę filozofii. Pomnik Ludobójstwa Ormian stoi na alei Athinon.
Larnaka po 1975 roku przejęła rolę międzynarodowego portu lotniczego w Nikozji, który został zamknięty, a także rolę portu w Famaguście. Większość osób mieszkających w Larnace znajduje zatrudnienie w turystyce i przemyśle stoczniowym.
Larnaka ma teatr i galerię sztuki, miejską orkiestrę dętą, która uświetnia większość imprez odbywających się w Larnace, jak dzień niepodległosci, dzień NIE, Mikołajki, Wielki Piątek w Larnace, świąteczny jarmark, a także Niedzielę Palmową, znaną z topienia krzyża.
Podczas głównych festiwali większość aktywności koncentruje się na miejskiej promenadzie. Najważniejszym z nich jest
Kataklysmos, czyli Festiwal Powodzi, obchodzony wczesnym latem z serią wydarzeń kulturalnych. Festiwal trwał około tygodnia, ale w ostatnich latach, wraz ze wzrostem komercjalizacji peryferyjnych straganów i tymczasowych restauracji Loukoumades, festiwal został wydłużony do około trzech tygodni, podczas których nabrzeże jest zamykane dla ruchu wieczorami.
Lokalne drużyny w piłce nożnej to:
AEK Larnaca FC i ALKI Larnaca FC. Ze względu na okupację Famagusty przez Turcję, dwie drużyny Famagusty, Anorthosis i Nea Salamina, mają tutaj siedzibę.
Lokalne areny sportowe to AEK Arena - Georgios Karapatakis, Stadion GSZ, „Antonis Papadopoulos” i „Ammochostos”.
Międzynarodowe zawody odbywające się w mieście to m.in.
Larnaka International Marathon od 2017 r., Mistrzostwa Europy w Strzelaniu ze Strzelby w 2012 r., Mistrzostwa Świata Młodzieży w Siatkówce Plażowej FIVB SWATCH w 2012 r., finał Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej U-19 w 1998 r. i finał Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej U-17 w 1992 r.
Larnaka przyciąga windsurferów z całego świata, szczególnie jesienią.
Mackenzie Beach i
plaża w Kiti jest gospodarzem centrum windsurfingu wraz z centrum sportów ekstremalnych.
Plaże Larnaki są usiane niemal identycznymi restauracjami i tawernami cypryjskimi serwującymi grillowane lokalne mięsa i owoce morza, które są skierowane przede wszystkim do turystów. Chociaż w Larnace jest wiele restauracji kontynentalnych i międzynarodowych, odwiedzający nie mogą sobie pozwolić na rozkoszowanie się lokalnym jedzeniem. Wiele z podstawowych dań zawiera fasolę, taką jak fasolaki (fasolka szparagowa gotowana w czerwonym winie z jagnięciną) i louvi me lahana (czarnooka fasola z boćwiną). Niektóre ze standardowych przystawek to sałatka ziemniaczana, sałatka z kalarepy i gorące grillowane czarne oliwki, cypryjska kiełbasa wiejska przygotowywana w winie, sheftalia, dolmades i keftedes, kolokassi w sosie pomidorowym i kilka dań na bazie bakłażana, pieczona lub grillowana jagnięcina (souvla), duży wybór ryb i owoców morza.
Klimat w Larnace określany jest jako gorący klimat półpustynny, ze względu na niskie roczne opady deszczu i gorące temperatury latem, co skutkuje silnie ujemnym bilansem wodnym. Czasami jest opisywany jako klimat śródziemnomorski ze względu na wyraźną porę deszczową zimą i praktycznie bezdeszczowe lata, ale opady latem są poniżej wymaganej ilości, a więc można Larnakę sklasyfikować jako półpustynną.